Basınç Nedir? Basınç Çeşitleri

BASINÇ NEDİR?

Birim alana dik olarak etki eden kuvvet miktarıdır. Bu kuvvet ağırlık zorlama veya gaz moleküllerinin(hareketli olmalarından dolayı)yüzeye çarpmaları neticesi meydana gelen darbelerin toplamı olabilir.Basınç yüzeye tesir eden toplam kuvvet miktarının yüzey alanına bölünmesiyle bulunur.(P=F\S) . Basıncın ölçüsünü ifade etmek için pek çok birim kullanılır.

P : BASINÇ

F : KUVVET 

S  : ALAN

Diğer bir deyişle atmosferi oluşturan gazların yeryüzüne yaptığı etkiye basınç denir.Basınç barometre ile ölçülür.Basıncın değeri miibar denilen birimle belirtilir.Aynı basınca sahip olan noktaların birleştirilmesiyle oluşturulan iç içe kapalı eğrilere ise izobar adı verilmektedir

Kuvvet Birimi	Yüzey alanı Birimi	Basınç Birimi
N	m2	N/m2 (Pascal)

Basınç Çeşitleri:

1. Katılarda Basınç
2. Sıvılarda Basınç
3. Gazlarda Basınç

1)KATILARDA BASINÇ

Bir çivinin geniş kısmından çekiçle vurduğumuzda çivinin sivri kIsmı tahtaya girmeye başlar. Geniş kısma kaç N’luk bir kuvvet uygularsanız sivri kısma kuvvet aynı şiddetle iletilir. Ancak çivinin yan yüzeylerine herhangi bir kuvvet iletilmez. Katılar üzerine uygulanan kuvveti karşı yüzeye aynı şekilde iletir. Ancak çivinin sivri kısmının yüzey alanı çok küçük olduğundan sivri kısımdaki kuvvet / yüzey alanı oranı yani basınç büyük olacaktır. Bu sayede çivinin sivri ucu tahtaya büyük bir basınç uygulayacak ve tahta içine girebilecektir. 

Çivi örneğinde olduğu gibi uygulanan kuvvet değişmemek kaydıyla yüzey alanı küçülürse basınç artar.
Katılarda basınç yüzey alanına bağlıdır. Yüzey alanı arttıkça basınç azalır yüzey alanı azaldıkça basınç artar.”

Katıların üzerine başka bir kuvvet etki etmedikçe ağırlıkları zemine etki eden toplam kuvveti oluşturur. Zemine değen yüzey alanı aynı olmak şartıyla zemine etki eden toplam kuvvet arttığında basınç artar, toplam kuvvet azaldığında basınç azalır.
Katı bir cismin üzerine elle bastırma gibi başka bir kuvvet uygulanmıyorsa cismin ağırlığı zemine uygulanan toplam kuvvete eşittir.

Basınç, “Kuvvet / Yüzey alanı” na eşit olduğundan uygulanan kuvvet yani katının ağırlığı arttığında basınç artar. Katının ağırlığı azaldığında basınç azalır. Yine ‘Kuvvet / Yüzey alanı” oranında ağırlık aynı kalmak şartıyla zemine değen yüzey alanı arttıkça basınç azalır, yüzey alanı azaldıkça basınç artar. Çivi, bıçak gibi kesici ve delici aletlerin sivri kısımlarında yüzey alanı küçüldüğü için basınç artar. Bundan dolayı batma ve kesme kolaylaşır. İş makinelerinin ağırlıkları çok fazladır. Çalışma sırasında toprak zemine gömülmemeleri için tekerlek yerine yüzey alanı daha fazla olan paletlerle zemine değerler.

Karda yürürken kar ayakkabısı kullanıldığında da yüzey alanı genişletilerek basınç azaltılmış olur. Böylece kar içine gömülmeden rahatlıkla yürüyebilirsiniz. Kar ambulanslarında da kara batmadan gidebilmeleri için tekerlek yerine palet kullanılmıştır